Vrede op aarde

Het klimaat in onze samenleving is aan het verharden. Twijfels zijn snel geuit en de oordelen zijn niet van de lucht. De omgeving van Moerdijk lijdt niet alleen onder gevolgen van de brand, maar ook nog eens onder de gevolgen van haastig gevelde oordelen.
In de Tweede Kamer zien we dit al veel langer gebeuren: er wordt snel geoordeeld om snel een punt te kunnen maken in de TV-democratie. Femke Halsema pleitte er afgelopen dinsdag bij haar afscheid  zelfs voor de parlementaire onschendbaarheid  uit te breiden tot buiten de Tweede Kamer. Laat ik niet haastig oordelen, maar bedoeld mevr. Halsema dat Tweede Kamerleden overal alles over moeten kunnen zeggen? Betekent dit dat snel en hard oordelen  binnen de samenleving aangemoedigd wordt?
Dan komt het er voor christenen nog meer op aan om een voorbeeld in het volgen van Christus te zijn.

En dat is niet eenvoudig: als je zelf onder vuur komt te liggen, wordt het moeilijker om ook niet zelf gaan (ver)oordelen.

Gelukkig wordt er binnen Christus' kerk niet geoordeeld! Gelukkig ben je daar veilig en beschermd in de weldadige vrijplaats die de gemeente van Christus is.  Gelukkig, kun je  onder ons de ruimte vinden om eerst te vragen en te luisteren. Gelukkig kun je in die luwte en veiligheid kracht opdoen om een mens naar Gods hart te zijn en je medemens niet te oordelen. 

Oordeel niet over mensen!, zegt Jezus (Mat. 7, 1v)

Dat betekent niet: hou er geen normen en waarden op na.
Ook niet: schaf de rechtspraak af en stap af van het strafrechtsysteem

En ook niet: je kunt als christen niet bij justitie of politie werken.

Maar hou er geen privépraktijk op na. Oordeel zelf niet over mensen.

In het strafrecht is er sprake van een zorgvuldige procedure. Er is een rechter, die volgens de wet moet oordelen. Er is een aanklager, die een zuivere, aanvaardbare, aanklacht moet formuleren. En iedere aangeklaagde heeft recht op een advocaat. In een zorgvuldige procedure wordt geprobeerd je schuld aan te tonen en krijg je ook de gelegenheid je onschuld te bewijzen. 
Je bent niet eerder veroordeeld, dan nadat je schuld is aangetoond.

Zelfs de Nederlandse pers hield daar tot voor kort rekening mee. Op foto's van verdachten werd hun identiteit beschermd met een zwart balkje. Want je oordeelt niet zomaar over mensen!

Ook al is zelfs de rechtsspraak  niet onfeilbaar, ondanks de zorgvuldige procedure. Want zelfs op dit terrein geschoolde mensen, zijn niet zonder fouten. Maar tot de wederkomst is er zo toch nog enige orde in onze samenleving

Maar in de privépraktijk die velen van ons er op nahouden, ontbreekt die zorgvuldigheid meestal helemaal. Er is geen deskundige rechter, geen duidelijke procedure, geen zorgvuldige, -volgens de regels- geformuleerde aanklacht, geen verdediger en geen beroep op de wet. Er is ook geen gelegenheid jezelf te verantwoorden. Je bent meestal al veroordeeld vóór die tijd. Jezus zegt: Oordeel niet over medemensen . En dat moeten zijn volgelingen dus zeker ook niet doen!

De Heer Jezus maakt hier duidelijk: Laat het oordelen aan de Rechter over, die over alle informatie beschikt. Die weet hoe je de wet uitgelegd en toegepast moet worden. Maar begin er niet zelf aan!
Pas op voor een moreel klimaat waarin we de standaard hooghouden door op elkaar letten. En bij gelegenheid duidelijk te maken waar het de ander aan mankeert. Dus niet oordelen door op anderen te letten. We zijn er niet goed toe in staat! We hebben de handen al vol aan onszelf! We zijn zelf zijn immers ook gedagvaard voor een rechtszaak. Méér nog, we zijn ons zelf vaak maar nauwelijks echt bewust van onze eigen tekortkomingen. Dat maakt ons ongeschikt om over anderen te oordelen. Ja door onze eigen beperkingen hebben we niet eens een helder beeld van wat een ander doet (de balk in eigen oog), eigenlijk moeten we toegeven dat we het 'stofje' (de splinter) in het oog van de ander niet eens goed kunnen zien, als we eerlijk zijn. We lijden zelf aan bijziendheid.

Meer nog, naast dat je als rechter ongeschikt bent, ben je ook onbevoegd. Het oordeel over mensen, komt alleen God toe. Door je toch aan het oordeel over de ander te wagen, speel je dat God bent. Maar dat ben je niet en dat maakt je dus een toneelspeler. Een 'huichelaar' zeiden de Grieken. Misschien zul je ooit eens over medemensen kunnen oordelen, maar dan moet eerst de balk uit je eigen oog weg zijn. En zover is het nu nog niet

Overigens door er een privépraktijk op na te houden, zul je ontdekken dat er steeds minder naar je geluisterd wordt. Als je ongeduldig, scherp en onnauwkeurig in je oordeel bent, zullen je medemensen zich voor je afsluiten en op den duur niet meer naar je willen luisteren. Je verliest voor hen je recht van spreken.
En wie een ander volgens een heel precieze maatverdeling oordeelt, moet zich bewust zijn dat anderen hem ook overeenkomstig die standaard gaan zien en oordelen. Ben je in staat in het licht van je eigen oordelen te staan?

Als je dat niet bent, doe dan maar een hand voor je mond. De kans is groot dat zowel je medemensen als God je zullen oordelen naar je eigen standaard! Vraag je dus ook steeds af: kan ik dit volhouden  staande voor Gods troon?

Maar kun je een broer en zus in Christus dan nooit ergens op aanspreken? Jawel, maar niet oordelen, dat doet God. Je kunt als medegedagvaarde voor het grote oordeel nooit verder gaan dan de ander te herinneren aan de wet van God. Die geldt voor de ander, zoals voor jezelf.
En dat moet je dan wel met schroom doen, bewust van eigen kortzichtigheid (de balk) en ook van je eigen tekortkomingen. Daarom vraagt je altijd eerst iemand naar zijn  beweegredenen  om alle informatie op een rij te krijgen. En pas als je lang gevraagd en geluisterd hebt, kun je een ander met grote schroom herinneren aan de wet van God en aan de Rechter die je volgens dat recht zal oordelen.
Want Jezus zegt: 'Oordeel niet over je medemensen."

Gelukkig wordt er binnen Gods gemeente niet over anderen geoordeeld...