Kijker ziet veel!

Hebben we ineens een meekijker in ons midden!
Maar ik geloof dat we daar niet van hoeven te schrikken. Hij is er één van ons (wie zou dát nou zijn?) en we hebben ook helemaal niets te verbergen. Dus laat hij maar komen kijken.

't Is nog niet zo eenvoudig om het Avondmaal aan kinderen uit te leggen, zelfs niet als je er van te voren goed over nadenkt. Dat had hij goed gezien, die Kijker. Niet omdat de symboliek zo moeilijk is, maar omdat aan kleine kinderen nog maar moeilijk duidelijk te maken is dat onze Heer Jezus voor onze zonden moest sterven. Dat onze zonde zo diep gaat en dat er zoveel voor nodig is, wil er bij ons, volwassenen, nog maar nauwelijks in. Voor kinderoren klinkt het bijna wreed. Dan merk je dat zulke kinderen nog wel heel klein zijn voor de centrale gedachte van het Avondmaal. En dat is ook een begin van een antwoord op de laatste vraag van Kijker: 'Mogen kinderen meedoen, nu het hen is uitgelegd?' Kun je ze eigenlijk wel mee laten doen aan een maaltijd waarvan je ze de symboliek nog niet echt kunt uitleggen? 

Dat was overigens helemaal niet de bedoeling van deze 'demonstratie', op dat punt ziet kijker echt te veel. We wilden als kerkenraad de kinderen alleen maar eens wat meer betrekken bij het Avondmaal, dat zich doorgaans op grote afstand van hen afspeelt. Dat is het nadeel van 'aan tafel gaan', de kinderen zien het allemaal van ver, áls ze tenminste nog in de kerkzaal zitten.

Bij ons gingen vroeger het brood en  de beker door de rijen. Spannend vond ik dat! De ouderlingen waren voor de gelegenheid helemaal in het zwart en liepen op glimmend gepoetste schoenen. Met krakende stappen kwamen ze naar de rij waar je zat. Plechtig gaf een ouderling het bord aan mij die op het hoekje van de bank zat. Ik mocht het dan -eerbiedig- doorgeven aan mijn moeder naast me. En zo zat ik boven op het Avondmaal: het bord mocht ik vastpakken, het brood kon ik ruiken. En dat ging al net zo met de beker wijn.
Na het Avondmaal had ik het overweldigende gevoel dat ik er vlakbij geweest was. En dat was ook zo natuurlijk. Nee, Avondmaalsdiensten waren veel spannender dan de andere diensten.

Gek eigenlijk, dat er voor je gevoel zo'n magie om dat brood en die wijn kan komen te hangen. Dat is al héél oud. De woorden van de toverspreuk 'hokus, pokus' zijn zeer waarschijnlijk een verbastering van hoc est corpus meum (dit is mijn lichaam), de woorden waarmee de hostie (het brood) tijdens de Eucharistie (de Rooms Katholieke benaming voor het Avondmaal) werd gewijd. Dat was ook magisch: want in de Roomse overtuiging veranderde de hostie op dat moment in het lichaam van Christus. Een hostie werd daarna dan ook vereerd.
Na de Reformatie namen de ge-reformeerden daar afstand van. Hoewel ook zij van overtuiging dat er iets bijzonders bij het Avondmaal gebeurd (de Geest van God sterkt ons geloof er mee), brood blijft toch echt gewoon brood en wijn gewoon wijn. Vandaar ook de oproep voorafgaande aan  het Avondmaal via de tekenen van brood en wijn (de harten omhoog!) onze harten te richten op de Heer Jezus Christus in de hemel.

En als dat zo is, mag zo'n kleintje best een hapje van het brood proeven.