Het boek van W.Paul Young, 'The Shack' (de Hut), in het Nederlands vertaald als 'De Uitnodiging', roept sterke, tegengestelde, reacties op. Zo enthousiast als de éné groep lezers over het boek is, zo ongelukkig zijn anderen er mee. De eersten geven het boek aan al hun vrienden en kennissen met de dringende oproep dit boek 'beslist' te lezen, de laatsten zien het als vergif en zouden het boek het liefst op een lijst met verboden boeken zetten. In de VS werd van sommige kansels zelfs nadrukkelijk opgeroepen het boek niet te lezen. Toch komen deze uiteenlopende reacties vanuit een groep mensen die onderling zeer verbonden zijn in hun christelijk geloof. Hoe kan dit?
Een deel van de bezwaren heeft te maken met het beeld dat Young van God schetst. God de Vader toont zich als een zorgzame Afro-Amerikaanse moeder (maar ook als een adembenemend indrukwekkende, vrouwelijke rechter, en verderop als een wat oudere vader), de Heer Jezus als een Joodse timmerman in werkkleding en de Heilige Geest als een ranke, bewegelijke Aziatische vrouw. Er zijn lezers die er sowieso moeite mee hebben dat God op deze manier in een fictieverhaal meespeelt. Je krijgt de indruk dat ze vinden dat je helemaal geen afbeelding van God mag maken. God is immers 'Geest' en 'niemand heeft Hem ooit gezien' (Joh. 1,18). Young had -uit eerbied voor God- deze grens niet over mogen gaan. M.i. merkt Young terecht op dat God Zichzelf ook in bepaalde gedaanten toont in de Bijbel, ondanks dat Hij Geest is. Denk aan de 'drie mannen' die bij Abraham op bezoek komen (Gen.18), aan in welke gedaante Hij Jesaja 'zelf' roept vanuit de tempel (Jes. 6) en hoe zich vervolgens weer in een niet te vatten gestalte aan Ezechiël toont (Ez. 1). Young heeft niet de bedoeling om God in een beeld te vangen. Hij wil juist laten zien hoe God zich in zijn grootse zorgzaamheid op een bij Mack passende manier kan tonen. In zijn jeugd mishandeld door zijn vader, liep die met een enorm trauma tegenover 'vaders' rond. Young beschrijft een God die zorgzaam en invoelend het trauma van Mack omzeilt.
Anderen vinden dat je dan wel beelden voor God kunt gebruiken, maar dat de beelden die Young voor God gebruikt niet passend zijn. Je kunt alleen beelden gebruiken die in de bijbel voor Hem gebruikt worden. Die Afro-Amerikaanse moeder wordt als heel ongepast beleefd. Waarom, vraag ik me af? Wie bepaalt wat passende beelden voor God zijn? Is de 'Oude van dagen' van Daniel (Dan. 7,9) passender voor God dan die Afro-Amerikaanse moeder? Maar waar komt dat gevoel vandaan? Vanuit onze eerbied voor de Bijbel of hebben veel mensen heel diep in hun hart toch een beeld van God (bijv. een oude, wijze, blanke man)? Dat beeld is dan volgens hun eigen standaard wél passend voor God. Maar dan is het heel interessant wat er hier gebeurt, en brengt Young met zijn beelden voor God onze eigen innerlijke beelden aan het licht. Beelden die volgens de boodschap van de Bijbel net zo min passend voor God zouden moeten zijn. Want ook oude, blanke, mannen zijn zondig. God tóónt zich aan ons, zonder zo te zijn. Zo nodigt Young je uit om op een fundamentele manier over je beeld van God in gesprek te gaan. Wat denk je van God en waarom denk je dat? En dat is ook zijn bedoeling, zoals je hieronder in een interview kunt zien.
Nee, de moeite zit, wat mij betreft, niet in de gebruikte beelden. Maar daarover een volgende keer meer.
Een deel van de bezwaren heeft te maken met het beeld dat Young van God schetst. God de Vader toont zich als een zorgzame Afro-Amerikaanse moeder (maar ook als een adembenemend indrukwekkende, vrouwelijke rechter, en verderop als een wat oudere vader), de Heer Jezus als een Joodse timmerman in werkkleding en de Heilige Geest als een ranke, bewegelijke Aziatische vrouw. Er zijn lezers die er sowieso moeite mee hebben dat God op deze manier in een fictieverhaal meespeelt. Je krijgt de indruk dat ze vinden dat je helemaal geen afbeelding van God mag maken. God is immers 'Geest' en 'niemand heeft Hem ooit gezien' (Joh. 1,18). Young had -uit eerbied voor God- deze grens niet over mogen gaan. M.i. merkt Young terecht op dat God Zichzelf ook in bepaalde gedaanten toont in de Bijbel, ondanks dat Hij Geest is. Denk aan de 'drie mannen' die bij Abraham op bezoek komen (Gen.18), aan in welke gedaante Hij Jesaja 'zelf' roept vanuit de tempel (Jes. 6) en hoe zich vervolgens weer in een niet te vatten gestalte aan Ezechiël toont (Ez. 1). Young heeft niet de bedoeling om God in een beeld te vangen. Hij wil juist laten zien hoe God zich in zijn grootse zorgzaamheid op een bij Mack passende manier kan tonen. In zijn jeugd mishandeld door zijn vader, liep die met een enorm trauma tegenover 'vaders' rond. Young beschrijft een God die zorgzaam en invoelend het trauma van Mack omzeilt.
Anderen vinden dat je dan wel beelden voor God kunt gebruiken, maar dat de beelden die Young voor God gebruikt niet passend zijn. Je kunt alleen beelden gebruiken die in de bijbel voor Hem gebruikt worden. Die Afro-Amerikaanse moeder wordt als heel ongepast beleefd. Waarom, vraag ik me af? Wie bepaalt wat passende beelden voor God zijn? Is de 'Oude van dagen' van Daniel (Dan. 7,9) passender voor God dan die Afro-Amerikaanse moeder? Maar waar komt dat gevoel vandaan? Vanuit onze eerbied voor de Bijbel of hebben veel mensen heel diep in hun hart toch een beeld van God (bijv. een oude, wijze, blanke man)? Dat beeld is dan volgens hun eigen standaard wél passend voor God. Maar dan is het heel interessant wat er hier gebeurt, en brengt Young met zijn beelden voor God onze eigen innerlijke beelden aan het licht. Beelden die volgens de boodschap van de Bijbel net zo min passend voor God zouden moeten zijn. Want ook oude, blanke, mannen zijn zondig. God tóónt zich aan ons, zonder zo te zijn. Zo nodigt Young je uit om op een fundamentele manier over je beeld van God in gesprek te gaan. Wat denk je van God en waarom denk je dat? En dat is ook zijn bedoeling, zoals je hieronder in een interview kunt zien.
Nee, de moeite zit, wat mij betreft, niet in de gebruikte beelden. Maar daarover een volgende keer meer.
Een mooi interview is ook dat met de Australische 'Open House' presentator Sheridan Voysey, zie: http://www.youtube.com/watch?v=vJ-JefsV7oI
1 opmerking:
Beste Wiebe,
Leuk dat je ook een weblog hebt - ik werd er via AdB op geattendeerd. Andere NGK-predikanten met een weblog zijn o.a. Norman Viss (normviss.wordpress.com) en ik zelf (eenkleineprofeet.blogspot.com). Ik ga een linkje naar je opnemen op mijn pagina.
Groeten,
Pieter
Een reactie posten